Terki Aşireti Tarihi ve Kökeni
1. Köken ve İlk Yerleşimler
Terki Aşireti, kökeni itibarıyla Oğuzların Bozok koluna bağlı bir Türkmen aşiretidir. Tarihî kaynaklarda, Osmanlı döneminde Doğu Anadolu’ya yerleşen göçebe Türkmen toplulukları arasında yer aldığı belirtilir.
-
16. ve 17. yüzyıl Osmanlı tahrir defterlerinde Terki veya benzer adlarla kayıtlar bulunur.
-
Aşiret, hayvancılık ve kısmen tarım ile uğraşan yarı göçebe bir yapıya sahipti.
2. Osmanlı Dönemi
Osmanlı Devleti, doğu sınırlarını güvence altına almak için bazı Türkmen aşiretlerini sınır boylarına iskân etti. Terki Aşireti de bu süreçte Erzurum, Horasan ve çevresine yerleşti.
-
Bazı kolları Kars, Iğdır, Ağrı ve Muş taraflarına göç etti.
-
Osmanlı kayıtlarında vergi düzeni için aşiretlerin isimleri ve nüfusları yazılmıştır.
3. Cumhuriyet Dönemi ve Günümüz
-
Cumhuriyetin ilanıyla birlikte aşiret yapısı büyük ölçüde dağılsa da akrabalık bağları ve aşiret ismi korunmuştur.
-
Günümüzde Terki Aşireti mensupları Erzurum Horasan’ın Kırklarköyü gibi köylerde, ayrıca Doğu Anadolu’nun farklı illerinde yaşamaktadır.
-
Modernleşmeyle birlikte aşiret gelenekleri zayıflasa da soy bağları ve kültürel dayanışma devam etmektedir.
Kültürel Özellikler
-
Düğün ve Bayram Gelenekleri: Topluluk olarak katılım önemlidir.
-
Dil: Kürtçe Ve Türkiye Türkçesi, bazı yöresel ağız özellikleriyle konuşulur.
-
Geçim: Tarih boyunca hayvancılık ve tarım temel faaliyet olmuştur.
Terki Aşireti’nin Tarihsel Arka Planı
Oğuz Türkleri’nin izlerini taşıyan Terki Aşireti, tarih boyunca Erzurum ve çevresinde yaşamış, özellikle Horasan, Kırklarköyü ve çevre köylerde güçlü bir yerleşim göstermiştir. Aşiret, göçebe yaşamdan yerleşik hayata geçiş sürecinde geleneklerini koruyarak bölgenin sosyo-kültürel yapısına büyük katkılar sağlamıştır.